Ý nghĩa của các mẫu nhà gỗ 5 gian trong cuộc sống của người Việt

Những mẫu nhà gỗ 5 gian không đơn thuần là nơi che mưa che nắng. Đối với người Việt đây là những công trình chứa rất nhiều ký ức và có rất nhiều ý nghĩa. Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để biết thêm nhiều điều thú vị về công trình cổ truyền độc đáo này. 

Kiến trúc những mẫu nhà gỗ 5 gian

Những căn nhà gỗ 5 gian là loại hình nhà ở rất phổ biến của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ thời xưa. Nhà được làm hình chữ Nhất, tầng trệt. Thông thường phần mái nhà sẽ là dạng mái dốc, lợp ngói. 

Xung quanh nhà sẽ trồng nhiều loại cây quen thuộc. Các giống cây thường thấy trong căn nhà gỗ 5 gian là cau, trầu, chuối, xoài, khế,… Rào quanh nhà là những bờ tường gạch cao vững chãi thường là cổng gạch hoặc cổng bê tông con tiện. Cổng nhà gỗ 5 gian làm với phần mái dốc sẽ được trang trí tùy theo sở thích của gia chủ. 

Phân loại nhà gỗ 5 gian

Nhà gỗ 5 gian chia ra thành 5 phần ứng với 5 gian của nó. Thông thường khu vực Bắc Bộ sẽ làm chủ yếu với 2 thể loại: nhà gỗ 5 gian thông hiên, nhà gỗ 5 gian 2 buồng gói. 

Căn nhà gỗ 5 gian thông hiên

Như tên gọi, hàng hiên của căn nhà gỗ sẽ được làm thông nhau tạo ra một khoảng hiên dài và rộng chạy dọc chiều dài căn nhà. Hiên nhà gỗ được làm rất đẹp với hàng cửa bức bàn đục chạm tinh tế đi kèm. Không chỉ có cửa bức bàn, các cấu kiện hiên như: con rường, kẻ hiên, khung song ô thoáng cũng đục chạm trên gỗ với những họa tiết tinh tế, giàu ý nghĩa. 

Căn nhà gỗ 5 gian 2 buồng ngói

Một tên gọi thân quen hơn của loại hình nhà này đó là nhà 3 gian 2 chái. Tên gọi ứng với cách làm nhà. Phần 3 gian giữa sẽ được làm thụt vào phía bên trong. 2 gian chái ngoài cùng ở hai bên sẽ được làm thò ra ngoài. Đây là cách người xưa sử dụng để cơi nới thêm phần không gian cho căn nhà gỗ giúp chứa nhiều đồ hơn. 

Ý nghĩa của các gian trong căn nhà gỗ cổ truyền

Trong mẫu nhà gỗ 5 gian , mỗi gian nhà lại có những ý nghĩa và công năng riêng. Gian trung tâm căn nhà gỗ sẽ là nơi bày bàn thờ gia tiên của gia đình. Gian này được bày trí rất sang trọng và đẹp mắt nhất trong căn nhà. Các nội thất thường thấy của gian thờ bao gồm: án gian, hoành phi câu đối, y môn, cửa võng. 

Hai gian bên cạnh sẽ dùng làm nơi tiếp khách và trang trí của gia đình. Hai phần không gian này sẽ linh hoạt khi sử dụng. Có thể bày cả bộ bàn ghế uống nước ở hai gian hoặc chỉ một gian. Nơi đây còn có bày sập gỗ sát tường là nơi nghỉ ngơi của gia đình. 

Hai gian buồng gói ngoài cùng sẽ được ngăn cách với 3 gian giữa bằng một tấm gỗ. Đây sẽ là khu vực để ngủ nghỉ của mọi người trong gia đình. 

>Xem thêm: Một số mẫu nhà gỗ 3 gian theo phong cách cổ truyền ý nghĩa

Ý nghĩa mẫu nhà gỗ 5 gian trong đời sống người Việt

Mẫu nhà gỗ 5 gian đối với người Việt Nam có rất nhiều ý nghĩa như: 

• Không gian cư ngụ truyền thống

Căn nhà với chức năng đầu tiên của nó là nơi che chở, cư trú của con người. Đối với người Việt đây là không gian mang đậm tính hoài niệm, gợi nhớ về một vùng ký ức đã qua. Dưới nếp nhà gỗ, hàng triệu người con trưởng thành, lớn lên. Con cháu của họ lại được nuôi nấng dưới mái nhà xưa này. 

• Nơi sum họp gia đình

Nhà gỗ 5 gian chính là nơi đoàn viên sum họp cháu con. Các không gian trong ngôi nhà ưu tiên các thiết kế mở gắn kết giữa các thành viên trong gia đình. Mọi người ngồi tại bất cứ vị trí nào trong căn nhà gỗ cũng có thể nhìn thấy nhau, trò chuyện với nhau. Yếu tố này đã gia tăng sự gắn bó giữa các thành viên trong gia đình. Khác với những căn nhà hiện đại phòng ai biết phòng nấy. 

• Nơi thư giãn, an dưỡng tuổi già

Đối với nhiều người, mẫu nhà gỗ 5 gian còn là nơi an dưỡng tuổi già và nghỉ ngơi yêu thích. Bởi căn nhà đem lại cảm giác thư thái, thanh thản điều hòa tinh thần giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi. 

• Thể hiện giá trị cá nhân

Bươn trải cả nửa đời người, ai cũng muốn tạo cho mình một chốn an cư để lạc nghiệp. Có lẽ vì thế, căn nhà gỗ còn thể hiện sự cố gắng, nỗ lực của mỗi cá nhân trong cuộc sống. Nhiều người muốn thể hiện giá trị của mình, vị thế của gia đình thông qua những mẫu nhà gỗ 5 gian sang trọng, rộng rãi. 

• Mẫu nhà gỗ 5 gian là món quà truyền đời cho con cháu

Nhà gỗ nhất là những ngôi nhà được làm với những loại gỗ chất lượng, hảo hạng sẽ có giá trị sử dụng lâu bền lên đến hàng trăm năm. Vì yếu tố này, rất nhiều người mong muốn ngôi nhà của mình sử dụng sau này sẽ để lại cho con cháu. Đây như một món quà nhỏ của người đời trước thể hiện sự yêu quý với người đời sau. 

• Không gian thờ tự ấm cúng, trang nghiêm

Sẽ là một thiếu sót khi không nhắc đến ý nghĩa này của ngôi nhà gỗ 5 gian. Đây được coi là không gian trang trọng, ấm cúng để tổ chức không gian thờ tự. Nhiều người còn xây các công trình tôn giáo như: nhà thờ từ đường, chùa,… với lối kiến trúc nhà gỗ 5 gian cổ truyền. 

Có thể thấy những mẫu nhà gỗ 5 gian cổ truyền đối với người Việt có rất nhiều ý nghĩa. Đó cũng là lý do tại sao hiện nay mặc dù có rất nhiều thể loại kiến trúc nhà ở khác nhau, nhà gỗ 5 gian vẫn được nhiều người yêu thích và thi công.

>Xem thêm các video hay về nhà gỗ cổ truyền